توجه به جنس مخالف و شناخت آن نیازی فطری و روانی است که حد و مرز ان را فرهنگ ها و فضای اجتماعی جامعه ترسیم می کند. در ادامه رابطه دختر و پسر قبل از ازدواج را بررسی میکنیم.
مروری بر رابطه دختر و پسر قبل از ازدواج...
در کشورهای اسلامی که قوانین مدنی و فرهنگ نهادینه شده در اذهان مردم بر پایه دستورات دین مبین اسلام است؛از همان ابتدای سن بلوغ که اولین نگاه ها و گرایش ها به سوی جنس مخالف کشیده می شود،دستورالعمل هایی برای تعامل سالم و عفیف میان مردان و زنان نامحرم در خانواده و جامعه لحاظ شده است. دستورالعمل هایی که زن را در حجاب و مرد را با نگاهی عاری از شهوت به حضور در جامعه فرا می خواند. اما متاسفانه در فضای کنونی جامعه ما که فرهنگ های وارداتی در قالب تجدد و امروزی بودن، بسیاری از باید و نبایدها را زیر پا گذاشته است، هر روزه در کمال ناباوری شاهد ناهنجاری های شدید ارتباطی و تعاملات خارج از عرف دختران و پسران در کوچه و خیابان وحتی بسیاری از مراکز عمومی و تفریحی مانند پارک ها و سینماها و حتی در مهدهای علم و دانشی چون دانشگاه هستیم!!
رابطه دختر و پسر
فضای این گونه تعاملات به گونه ای باز شده است که جوانان به راحتی و حتی با توسل به برخی از استدلال ها و توجیهات اسلامی « در اسلام گفته شده است دو نفر که یکدیگر را دوست داشته باشند، به هم محرماند! » بدون هیچ گونه عقد رسمی یا صیغه، با هم قدم میزنند و یا حتی گاهی اوقات، به قول خودشان برای شناخت بیشتر، بدون اطلاع خانوادهها در خلوت باهم صحبت میکنند. دوستی هایی که بنا به گفته دختران و پسران جوان بابت آشنایی بیشترشان با جنس مخالف و پر کردن اوقات فراغت به نحوی شادمانه !! صورت می گیرد و گاهی برای توجیه عملکرد خود دم از شناخت برای ازدواج می زنند .فضای این گونه تعاملات به گونه ای باز شده است که جوان امروز بی هیچ واهمه و شرمندگی دست به کارهای ناشایست زده و حد و مرز های تعاملات اجتماعی را می شکند . دیگر زمانی شده که دختر و پسر امروز، با شجاعت و جسارت هر چه بیشتر در جلوی چشم مردان و زنان، پیر و جوان، آشنا و غریب و... با یکدیگر قدم میزنند یا دست میدهند و یا شانه به شانه راه می روند!!
قبح دوستی های خیابانی تا بدان جایی ریخته شده که دیگر جوانان این روابط را نه تنها مجاز و عادی می دانند بلکه آن را به عنوان یک امتیاز برای خود محسوب می کنند و در دفترچه تلفنشان تعدادی اسم دختر یا پسر نوشته و بدان مباهات می کنند وحتی بسیار مشاهده شده که برخی در این عرصه دست به رقابت های ناسالمی زده و راه را بسیار بیراهه پیش می برند!!!
اما براستی روابط پسران و دختران که بسیاری از اوقات زشت و ناپسند است، ناشی از چیست؟
دوستی دختر و پسر
عدم ارضای صحیح غریزه جنسی
بی تردید ایام جوانی، ایام بیداری غریزه جنسی و گرایش به جنس مخالف است. در این ایام شوق جنسی و احساسات بر روان آدمی سایه می افکند؛ ناخودآگاه رفتار، سخن و نگاه جوان را تحت تأثیر قرار میدهد و سبب تحریک پذیری وی در برخورد با جنس مخالف میشود. طبیعی است این نیاز درونی باید به طور صحیح و مطلوب ارضا و تأمین شود. راه قابل قبول آن نیز ازدواج است؛ ولی متأسفانه به دلایل مختلف فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی - نظیر بالا رفتن سطح انتظارت و توقعات خانوادهها و توجه به برخی تشریفات غیر لازم، معضل اشتغال و آینده شغلی جوانان، ادامه تحصیل آنها و عدم وجود امکانات و شرایط مالی مناسب برخی خانوادهها - سن ازدواج دختران و پسران افزایش یافته و در نتیجه ارضا و تأمین عاقلانه و صحیح این غریزه سرکش، به خصوص در دوران جوانی، به انحراف کشیده شده است. بنابراین، این گونه رفتارهای نابهنجار در جامعه دینی و سنتی ما روبه فزونی است و اگر نگوییم به یک «بحران اجتماعی» تبدیل شده دست کم میتوان آن را یک « معضل اجتماعی » نامید. متأسفانه نظام اجتماعی ما تا کنون نتوانسته با فراهم کردن زمینه ازدواج جوانان از گسترش این رفتارهای نادرست پیشگیری کند.
احساس نیاز به محبت
در این سنین جوانان خواهان روابط دوستانه و هم سخن شدن با یکدیگرند. اریکسون، یکی از روانشناسان غرب، میگوید:جوان در این مرحله میخواهد روابط دوستانه نزدیکی با دیگران پیدا کند؛ ارزشمندترین و مهمترین هستی و داراییاش را به فردی دیگر هدیه دهد؛ در پی یافتن هویتی جدید است و گمان میکند خانواده و والدینش نمیتوانند از وی حمایت کنند. بنابراین، اگر این نیاز در محیط خانوادگی به خوبی تأمین نشود یا لطمه بیند و مخدوش شود، نیاز به محبت و ابراز محبت و برقراری ارتباط دوستانهاش دچار اختلاف خواهد شد؛ در غیر این صورت آنها به بهانه های مختلف از قبیل آشنایی برای ازدواج و تبادل نظر درباره مسائل علمی و درسی آگاهانه یا ناخودآگاه در جهت تأمین و ارضای این نیازشان گام بردارند؛ البته با روشی غلط و غیر قابل قبول که مشاهدهاش شما را میرنجاند.
همچنین بخوانید : تمام آنچه که باید در مورد ازدواج بدانیم!
دوستی قبل از ازدواج
الگو گرفتن از جوامع غیر خودی
متأسفانه بخش قابل توجهی از جوانان ما، ارزشها و هنجارهای اجتماعی خود را از محیطهای غیرخودی و غیراصیل جوامع دیگر میگیرند. بیتردید گسترش ارتباطات اجتماعی و توسعه آن، گسترش و توسعه تکنولوژی و وسایل ارتباط جمعی و عوارض پدیده جهانی شدن در همه عرصهها، در این خودباختگی و روی آوردن به فرهنگ بیگانه، نقش اساسی دارد. این امور سبب میشود جوانان، فرهنگها و ارزشهای دیگر جوامع را الگو قرار دهند و به گمان اینکه اینگونه روابط، عامل رشد و نشانه کمال و وسیله ابراز شخصیت است، به آن روی آورند. در این میان، مسئله رقابت جوانان و به رخ کشیدن خود برای همسالان نقشی عمده ایفا میکند. برخی برای اینکه در جمع دوستان مورد تحسین قرار گیرند و یا دست کم بی عرضه و بی جرأت خوانده نشوند، به دنبال دوست پسر یا دوست دختر میگردند و با آنکه به خوبی از عواقب سوء این کارها آگاهند، از آن دست نمیکشند!!
اما در وضعیت حاضر، در برابر چنین معضل اجتماعی چه باید کرد؟ به نظر میرسد باید متناسب باعلل به وجود آورنده و عوامل گسترش دهنده این مشکل اقداماتی درخور انجام داد. بخشی از اقدامات سودمند در این مسأله عبارت است از:
الف) ارضای صحیح غریزه جنسی
ارضای صحیح و مشروع این غریزه معقولترین راه برای نجات یافتن از این گونه رفتارهای نابهنجار یا کجروانه است.
ویل دورانت، دانشمند معروف مغرب زمین، درباره ازدواج مینویسد:اگر راهی پیدا شود که ازدواج در سالهای طبیعی انجام گیرد، بیماریهای روانی و انحرافات جنسی که زندگی را لکه دار کرده است تا نصف تقلیل خواهد یافت. شاید به همین جهت است که در آموزههای دینیمان تسریع در ازدواج فرزندان و جوانان مورد تأکید قرار گرفته است. این دستورها و تشویقها گویای آن است که میتوان با ازدواج از بسیاری انحرافات اخلاقی و جنسی و روابط ناسالم و غیر مشروع دو جنس پیشگیری کرد.
البته این موضوع به تلاش همگانی خانوادهها و مسۆولان و اصلاح نگرشها و آداب و رسوم نادرست و فراهم کردن تسهیلات و امکانات ازدواج بستگی دارد و همه افراد، خانوادهها و حکومت وظیفه دارند در مسیر تحقق مقدمات ازدواج جوانان بکوشند.
اگر راهی پیدا شود که ازدواج در سالهای طبیعی انجام گیرد، بیماریهای روانی و انحرافات جنسی که زندگی را لکه دار کرده است تا نصف تقلیل خواهد یافت. شاید به همین جهت است که در آموزههای دینیمان تسریع در ازدواج فرزندان و جوانان مورد تأکید قرار گرفته است. این دستورها و تشویقها گویای آن است که میتوان با ازدواج از بسیاری انحرافات اخلاقی و جنسی و روابط ناسالم و غیر مشروع دو جنس پیشگیری کرد
دوستی های خیابانی
ب) تقویت روابط خانوادگی
تحکیم روابط خانوادگی و ایجاد فضای عاطفی مثبت بین والدین و فرزندان و افزایش رابطه صمیمانه و نزدیک بین اعضای خانواده عامل پیشگیرانه دیگری است که میتواند در ایجاد احساس امنیت و آرامش و تأمین نیاز عاطفی نقش مۆثری داشته باشد. زیرا وقتی جوانان در خانه با محبت و توجه کافی روبرو نشوند، این محبت و رابطه عاطفی را در بیرون خانه جست و جو میکنند و متناسب با دوران بلوغ و اوجگیری احساسات غریزی، رابطه خود را با جنس مخالف توسعه میدهند.
ج) خود کنترلی
خود کنترلی میتواند جوانان جویای رشد و کمال و عفت و پاکی همچون شما را در این فضای آلوده حفظ کند. با کنترل چشم، گوش و دیگر حواس و نیز کنترل افکاری که در این زمینه شکل میگیرد، میتوان از تأثیر گذاری روابط ناسالم دیگران تا حدود زیادی جلوگیری کرد. مطمئناً هر چه بیشتر ذهن و حواس خود را در این زمینه مشغول سازیم، بیشتر تأثیرپذیر خواهیم بود. پس بهتراست اوقات فراغت خودرا با برنامهریزی صحیح پرکنید و با پرهیز از بیکاری و تنهایی و توجه به این صحنهها، به وظیفه اصلی و مهم دوران دانشجویی که همان تحصیل علم است، بپردازید.
در پایان باید یادآور شد، برخی از عزیزان و جوانان از اشتباه بودن یا عدم مشروعیت بعضی ارتباطهای خود آگاهی ندارند. برخورد روشنگرانه و با عاطفه ما میتواند به اصلاح و تغییر رفتار آنها انجامد. قطعاً حسن سلوک و رفتار شما در بیان این موضوع به آنها نقشی تعیین کننده دارد.
مزایای داشتن یک رابطه جنسی سالم بسیار فراتر از آن است که حتی بتوانید تصورش را هم بکنید که در این بخش ما به بخشی از آن و البته مهم ترین آنها اشاره می کنیم.
فواید رابطه جنسی سالم برای بدن
1- تقویت سیستم ایمنی:
محققان دانشگاه ویلک دریافتند که داشتن یک رابطه جنسی سالم یک و یا دوبار در طول هفته به افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن تا حد بالایی کمک می کند این تا حدی است که 30 درصد از ابتلا به انواع بیماری ها جلوگیری می کند.
2- تضمین سلامت قلب مردان:
جالب است بدانید مردانی که در طول هفته بیشتر از دو بار رابطه جنسی سالم داشته باشند خطر حمله ها و بیماری های قلبی را در خود از بین برده اند البته این بدان معنا نیست که عصبانیت و استرس را نادیده بگیرند.
همچنین بخوانید : تمام مطالب و دانستنیها در مورد مسائل زناشویی
تاثیر مثبت رابطه جنسی روی سلامت بدن
3-تسکین درد:
قبلا هم به صورت مستقیم در مورد تسکین درد با داشتن رابطه زناشویی سالم صحبت کرده بودیم که در این بخش در ادامه آن موضوع باید اضافه کنیم که درد با ایجاد حالتی ضد استرس که با رابطه جنسی حاصل می شود تسکین می یابد.
4-جوانسازی پوست و...:
امروزه یکی از بارزترین اثرات مثبت داشتن رابطه جنسی سالم ایجاد و حفظ جوانی پوست و چهره و همینطور اعضای درونی بدن در تمام دنیا به طور گسترده شناخته شده است.
رابطه جنسی و برابری با شادی دریافت پول
5-شادی دریافت 100.000 دلار
این نکته بسیار جالب است که محققان شادی و نشاط بعد از رابطه جنسی سالم را با شادی دریافت 100.000 دلار پول مقایسه و به نتیجه یکسانی رسیده اند یعنی همان قدر که رابطه جنسی خوشایند است دریافت این مقدار پول هم خوشایند است.
شش نکته برای پیدا کردن عشق زندگی:
اغلب دختر خانم ها در ارتباط برقرار کردن با آقایان دچار مشکل هستند وقتی خواستگاری برایشان می آید، پیش از آنکه شناخت کاملی از او پیدا کنند یا خیلی زود تصمیم می گیرند و در مورد آن شخص قضاوت عجولانه می کنند،یا اینکه رفتارعجیب و غیر واقعی از خود نشان می دهند که باعث میشود آن مرد از ادامه رابطه با او منصرف شود. بنابراین توصیه میشود که قبل از اینکه تصمیم به ازدواج بگیرید، بهتر است رفتار و خصوصیات درونی خود را اصلاح کنیم و پس از آن به انتخاب کردن فکر کنیم.
در زیرنکاتی را برای شما دختران عزیز آورده ام که کمک زیادی در حل این مسئله به شما می کند:
۱-زبان بدنتان را نرم کنید:
دفعه بعدی که با مردی (خواستگاری) قرارمی گذارید و بیرون می روید، لحظه ای صبر کنید وببینید بدنتان چه می کند. این احتمال وجود دارد که اعصابتان باعث میشود شانه هایتان را سفت کنید یا دست هایتان را به هم قلاب کنید زن ها اینقدر اسیر خوشان میشوند که فراموش میکنند زنانگی که مردها عاشقش هستند را نشان دهند پس به جای این، دست هایتان را آرام کنید، شانه هایتان را بیندازید و وقتی در حضوراو هستید، پشت تان را صاف نگه دارید. بعد ببینید که چطور نرم نرمک به شما و دلتان نزدیک میشود.
2- خیلی به جلو نگاه نکنید:
در آخرین قرار ملاقاتتان به چه فکرمی کردید؟
اگر شما هم مثل اکثر زن ها باشید، احتمالا می بینید که خیلی وقت ها این افکار ذهنتان را مشغول می کند: آیا دوستم دارد؟ آیا شوهر خوبی برایم میشود؟ تمرکز برآینده و ای کاش ها، نه تنها باعث میشود نتوانید از لحظاتتان لذت ببرید و کشف کنید که آن مرد واقعا کیست، بلکه باعث میشود نتوانید هیچوقت با بخشی از او که بیشترین اهمیت را دارد یعنی دلش، ارتباط برقرار کنید.
3- دست از تظاهر به آنچه نیستید بردارید:
چند بار تا به حال شده وقتی با مردی هستید خود واقعیتان را پنهان کنید؟ تصور می کنید اگر چیزهای عجیب در مورد خودتان را برملا کنید. او را بترساند یا اگر با نظر او مخالفت کنید او را از خودتان دور کنید. اما هیچ چیز بهتر از حقیقت نیست البته منظورمان این نیست که در همان جلسه اول همه چیز را بیرون بریزید. منظوراین است که نیازی نیست آدم کاملی باشید تا بتوانید کسی را عاشق خودتان کنید. پس دست از خودسانسوری بردارید و اجازه بدهید شما را بخاطر آنچه هستید دوست بدارد.
4- برا دریافت کردن کانال را عوض کنید:
ممکن است تصور کنید که برای اینکه به مردی نشان دهید که موردی خوب و عالی هستید،باید برایش شام درست کنید، کارهایی برایش انجام دهید یا رابطه را جلوببرید. اما واقعیت این است که مردها عاشق این میشوند که چقدر خودشان برای شما مایه بگذارند، نه برعکسش. یک مرد خوب دوست دارد که خوشحالتان کند و کارهای خوب برایتان انجام دهد پس اجازه این کار را به او بدهید.
5- به طرفتان فرصت بدهید:
آیا زیادی قد کوتاه است؟ سنگین وزن است؟ خیلی سنش پایین است؟ خیلی جدی است؟ یا به اندازه کافی جدی نیست؟ خیلی زن ها بودند که اوایل آشنایی شوهرانشان اصلا برایشان قابل تحمل نبودند و الان حتی نمی توانند یک روز را بدون او سپری کنند وقتی مردی وارد زندگیتان شد. آن را یک فرصت بدانید و حداقل تا سه جلسه ملاقات به او فرصت دهید، مگر اینکه حسابی با دیدنش توی ذوقتان خورده باشد و اصلا نتوانید با او بودن را تصورکنید. شاید آن مرد ، مرد ایده آل شما نباشد اما اگر بیشتر به او نزدیک شوید می توانید چیزهای بیشتری در موردش کشف کنید.
6- یادتان باشد، حرف نادرست را نباید به مرد درست بزنید:
اگرحرفی که می زنید از ته دلتان باشد، مردی که قراراست عاشقتان شود نخواهد ترسید او تلاش خواهد کرد مشکلات را از میان بردارد واین کارباعث میشود به هم نزدیک تر شوید. البته، باید بگذارید اوهم به همین اندازه احساس امنیت کند و حرفهایش را با شما در میان بگذارد. وقتی پایه ای محکم از پذیرش واطمینان متقابل برای رابطه تان ساختید، دیگر عشق منتظر نخواهد ماند و شعله ور خواهد شد تغییر عادت هایتان نیازمند زمان و تمرین است. مطمئنم اگراینطور شودعشقی که همیشه آرزویش را داشتید درزندگیتان پدیدار میشود.
آیا شناخت درستی از نامزد خودتان پیدا کرده اید؟
به این 6 دلیل او با تو ازدواج نمی کند:
دراین مقاله سرنخ هایی وجود دارد که توسط آنها متوجه میشوید طرف مقابل تعهدی برای ازدواج با شما دارد یا خیر. اگر سه نشانه یا نشانه های بیشتری از نشانه های زیر را در او وجود دارد، مراقب باشید.
1-همه دوست های قبلی اش از نظر او دیوانه و نادان هستند:
به مردی که دوست یا نامزد قبلی اش را با لقب های مختلفی می خواند،حواستان باشد. زیرا با موقعیت فعلی او نیازی به صحبت درمورد نامزد یا دوست قبلی اش نیست.
2- فضایی فوق العاده رومانیک ترتیب می دهد:
خوردن شام را زیر نور شمع ترجیح می دهد، شما را به مکان های خلوت می برد، و این یک اخطاراست که نمی خواهد زن های دیگری به او نگاه کنند. دفعه بعد از او بخواهید تا به یک رستوران شلوغ بروید. حالا ببینید چه عکس العملی دارد.
3- پشت تلفن هنگام حرف زدن گاهی گرم و پرشور و گاهی سرد وبی احساس است:
ممکن است در یک روز 10 بار به شما زنگ بزند درکنارآن ممکن است روزها خبری از او نداشته باشید. گاهی 1 ساعت با تلفن با شما صحبت می کند و گاهی هم پیام یا اس ام اس شما را نادیده می گیرد. دقت کنید که چه اتفاقی در حال افتادن است؟ اگر بخواهیم صادقانه صحبت کنیم شاید او سرگرم افراد دیگری است.
4- شما را به ارتکاب اشتباهی مجرم می کنند:
برای مردها طبیعی است که بعد از ازدواج با همسرشان ساعت ها وقت بگذارنند و رابطه عاطفی برقرارکنند، اما اگراین مورد با رفتارهایی مانند رفتارهای زیر همراه بود خطرناک است:
الف) اگرفشار و اصرار زیادی به شما وارد کرد.
ب) اگرسعی کرد با گفتن داستان های بد و غم انگیز شما را به داشتن رابطه غیر معمول ترغیب کند.
5- صمیمانه برخورد نمی کنند:
اگردونفر فوق العاده با یکدیگر صمیمی باشند، ممکن است سوال های شخصی از یکدیگربپرسند. حقیقت این است که آنها نمی خواهندزمان و انرژی شان را روی شناخت شما بگذارند زیرا قرار نیست مدت ها با شما زندگی کنند تا به شناخت شما نیازی داشته باشند.
6- به شما می گوید: شما دو روح در یک بدن هستید:
بسیارخوب،گفتن جمله های عاشقانه به یکدیگر قابل ستایش است، اما گفتن این جمله ها هم درابتدای کار وخیلی زود ممکن است از روی عجله گفته شده باشد اگرشخص مقابل تان در هفته های ابتدایی ازدواج تان به شما گفت که کم کم در حال عاشق شدن است،خیالتان راحت باشد و به اعتماد کنید.
حالا با خواندن این نکات تصمیم با شماست. آیا هنوز هم معتقدید که او عاشق تان است و می خواهد با شما زندگی کند؟ اگر این گونه است که بسیار خوب اما اگر شرایط فرق می کند بهتر است با دید باز وبه دور از احساسات تصمیم منطقی و عاقلانه بگیرید.
چگونه به کودکان طلاق کمک کنیم؟
وقتی استحکام روابط زناشویی از بین میرود و زن و مرد دچار ناسازگاریهای همهجانبه میشوند، راهی جز جدایی باقی نمیماند اما باید بدانید طلاق علاوه بر اینکه اثرات منفی برای زوجها به همراه دارد، صدمات روحی جدی را نیز به فرزندان وارد میکند و در جسم و روح آنها آثار زیانباری بهجا میگذارد. فرزندان بدون اینکه تقصیری در جدایی والدین داشته باشند شاهد تشنج و درگیری در خانواده خواهند بود. طلاق برای کودک به معنای وارد شدن به دو دنیای متفاوت است که باید هر کدام را بهطور جداگانهای درک کند و خود را با شرایط جدید تطبیق دهد. کودکان طلاق در برابر کودکان عادی احساس تنهایی، استرس و بیپناه بودن میکنند اما والدین باید در این شرایط دشوار،امنیت عاطفی و احساس اطمینان را به کودکشان منتقل کنند. نسیم رضوی، کارشناس ارشد روانشناسی چگونگی رفتار والدین و جلوگیری از آثار مخرب طلاق بر فرزندان را از نگاهی کارشناسانه شرح میدهد.
طلاق در دنیای کودکان به چه صورت است؟
طلاق برای کودکان پراسترس، ناراحتکننده و گیجکننده است، ممکن است کودکان برای اینکه زندگی آنها به چه صورت درخواهد آمد دچار اضطراب و درگیری فکر شوند و به دلیل نقطهنظرهای والدینشان احساس عصبانیت نسبت به آنها پیدا کنند. مساله طلاق امری مهم شمرده میشود و از نظر هیچکدام از اعضای خانواده آسان نیست، با این حال والدین میتوانند در این مورد به گونهای رفتار کنند تا این شرایط برای فرزندانش قابل تحملتر شود. کمک کردن به فرزندان برای کنار آمدن با
مساله طلاق میتواند به این صورت باشد که اول؛ ثبات را در خانه به وجود بیاورند و در درجه بعد توجه بیشتری به نیازهای بدنی و روحی روانی فرزندان شود. برای مثال والدین میتوانند دیدگاه مثبت و اطمینانبخشی را به فرزندانشان القا کنند. برای رسیدن به این هدف پدر یا مادر در درجه اول باید مراقب وضعیت فعلیشان باشند و سعی کنند با همسر قبلی خود رابطه خالی از جنجال و دعوا داشته باشند. والدین نباید فرزندشان را نسبت به همسرشان بدبین کنند و ذهن فرزند خود را نسبت به طلاق به گونهای صلحآمیز و عاری از کینه آماده کنند. علاوه براین والدین باید سعی کنند محبت کافی غیرشرطی به فرزندانشان عرضه کنند. بهطور کلی صبر و حوصله، اطمینان و گوش دادن میتواند تنش را در کودکان کاهش دهد و به آنها کمک کند تا با شرایط جدید کنار بیایند.
قبل از جدایی، والدین باید چگونه رفتار کنند؟
کودکان ذاتا به حالت ثبات در خانه تمایل دارند و والدین میتوانند با مراقبت و ایجاد روال خاص و ساختار بهخصوص این ثبات را ایجاد کنند. در این شرایط ایجاد وضعیت مناسب برای کودکان باید در اولویت قرار گیرد. والدین برای برقراری آرامش باید به شدت از جروبحث در مقابل فرزندان اجتناب کنند. یادتان باشد کودکان نیاز دارند تا هم پدر هم مادر را در زندگیشان احساس کنند البته این کار با نوشتن نامه و تلفن نیز امکانپذیر است. پدر و مادر نباید فضایی بهوجود بیاورند تا فرزندان مجبور به قضاوت در مورد والدینشان شوند یا بخواهند جانبداری کنند، بلکه باید محبت را در دل فرزندان نسبت به همسرشان افزایش دهند.
چطور والدین باید فرزندانشان را از طلاق خود مطلع کنند؟
اگر والدین میخواهند فرزندانشان را از جدایی خود باخبر کنند باید صادقانه و به زبان ساده واقعیت را برای آنها مطرح کنند. پدر و مادر بعد از بیان علت طلاق باید به فرزندشان ابراز محبت کنند و به آنها بفهمانند که طلاقشان هیچ خدشهای به علاقه آنها نسبت به فرزندشان وارد نمیکند، این موضوع از اهمیت بسیاری برخوردار است. والدین باید با فرزندانشان صادق باشند بدون اینکه در مورد مسایل قضاوتی روی همسرشان تاکید کنند و کسی را برای چنین اتفاقی سرزنش نکنند. والدین قبل از طلاق، آمادگیهای لازم را با کودکان انجام دهند و هنگام بیان توضیحات حتما در مورد همسرشان با احترام صحبت کنند. این مساله را نیز باید خاطرنشان شوم که سن فرزندان هم در نظر گرفته شود، کودکان کم سنوسال نیاز به توضیحات کمتر و سادهتری دارند ولی کودکان بزرگتر احتیاج به توضیحات بیشتری دارند. والدین باید در مورد یکسری تغییرات احتمالی در زندگی آینده فرزندانشان با آنها صحبت کنند، با توجه به این شکل مسایلی که مطرح میکنند حتما واقعی باشد و از داستانسرایی پرهیز کنند. والدین میتوانند اتفاقاتی را که پیش آمده به زبان ساده برای فرزندانشان تعریف کنند و به آنها اجازه دهند تا احساساتشان را در این مورد بیان کنند و والدین بدون اینکه دفاعی برخورد کنند با دلوجان به حرفهای آنها گوش کنند. اطمینانبخشی و از بین بردن ترس و سوءتفاهم در درجه بعدی از اهمیت شایانی برخوردار است و البته محبت غیرشرطی را نیز نباید فراموش کرد. والدین باید به کودکان اطمینان دهند که به هیچ عنوان آنها علت طلاق نیستند.
چگونه میتوان حس اطمینان را در کودک ایجاد کرد؟
در مورد بیان احساس کودکان باید به آنها کمک کرد چون آنها نمیتوانند از طریق کلمات، احساسات واقعیشان را ابراز کنند، بنابراین والدین باید آنها را یاری کنند تا حرفهایشان را صادقانه و بدون ترس بیان کنند و از اینکه شما را با حرفهایشان برنجانند بیمی نداشته باشند. حمایت و محبت به فرزند، او را در مقابل اینگونه حوادث بیمه میکند و این اطمینانبخشی، استرس را از کودک دور میکند. کودک باید از ادامه یافتن ارتباط با پدر و مادر اطمینان خاطر داشته باشد و بداند که هر دو والدین به همان اندازه قبل به او علاقه دارند و در صورت بروز مشکل همه خانواده با کمک هم از پس آن برخواهند آمد.
آیا روند زندگی گذشته کودک پس از طلاق ادامه خواهد داشت؟
ایجاد نظم در زندگی فرزندان، عامل بسیاری موثری است. این نظم هم برای کودک کم سن و هم بزرگ ضروری است. وقتی کودک در زندگی احساس نظم میکند، امنیت بیشتری را حس میکند. زندگی نامنظم به احساس ناامنی میانجامد برای مثال والدین میتوانند هنگام خوردن غذا، انجام تکالیف فرزندان را مشخص کنند که این مساله موجب ایجاد نظم ذهنی میشود و از احساس آشوب و بینظمی جلوگیری میکند. قوانین منزل، تشویق، پاداش و نظم گذشته باید ادامه پیدا کند. با شکستن قوانین تنها فرزندتان را لوس خواهید کرد.
چگونه سازگاری کودک با طلاق حاصل میشود؟
کودکان برای رشد سالم احتیاج به محیط آرام دارند. والدین باید اهمیت این موضوع را در نظر بگیرند و با وجود ناسازگاریهایشان تصمیم بگیرند تا محیطی آرام و بدون تنش برای فرزندانشان ایجاد کنند و بر سر این موضوع به توافق دو نفره برسند. کودک در محیط درگیری والدین آسیب میبیند البته طلاق نیز راهحل درستی نیست و مشکلی را حل نمیکند اما میتواند بین پدر و مادر توافقی باشد. کودکان به دو سال یا بیشتر زمان احتیاج دارند تا بتوانند با این مساله سازگاری پیدا کنند. این تصمیم به میزان درگیری و حمایتهای بعد از طلاق بستگی دارد. بعضی از کودکان با طلاق پدر و مادر سازگاری پیدا میکنند و برخی نیز مشکل بیشتری در دوران بزرگسالی پیدا میکنند.
واکنش کودک به جدایی چیست؟
از آنجا که کودکان پیشدبستان مهارتهای لازم کنار آمدن با تغییرات را ندارند، احتمال بروز مشکلات سازگاری در آنها نسبت به کودکان بزرگتر بیشتر است و خودشان را به شدت گناهکار میدانند. در سن شش تا هشتسالگی این احساس گناه کمتر دیده میشود ولی احساس غمگینی بسیاری را به دلیل از دست دادن یکی از والدین تجربه میکنند. کودکان بین 9 تا 12سال به نحوی بهتر طلاق والدین را درک میکنند و نوجوانان که قدرت درک بالاتری دارند، هم علت طلاق را درک و هم آن را مفهومسازی میکنند، بنابراین میتوانند سازگاری بهتری داشته باشند. عکسالعمل دختران و پسران متفاوت است. دختران معمولا گوشهگیر و مضطرب میشوند ولی پسران پرخاشگر میشوند و سعی میکنند تا از اطاعت سر باز زنند.
پدر و مادر بعد از طلاق باید چه رفتاری با کودک داشته باشند؟
با توجه به نوع برخورد و رفتار والدین، کودکان دچار مسایل متفاوتی میشوند، مهمترین مساله در طلاق، سازگاری والدین و ادامه داشتن دیدارها به یک اندازه با هر دو آنهاست. کودکانی که دارای خلقوخوی خاص هستند دچار پیامدهای بیشتری بعد از طلاق میشوند. پدر و مادر بعد از طلاق نباید وظایف اصلی خود را فراموش کنند و انتظار نداشته باشند که کودکان نیازهای احساسی آنها را برآورده کنند. دیدار کودک با دیگر والدین باید منظم و قابل پیگیری باشد و بعد از دیدار دیگر والدین از کودک بازجویی نکنند و نسبت به نیازهای فرزندشان حساس باشند.
طلاق چه پیامدی روی رفتار کودکان دارد؟
بهطور کلی تحقیقات نشان داده کودکانی که والدینشان طلاق گرفتهاند نسبت به خانوادههای معمولی دارای مشکلات بیشتری در مدرسه نظیر مشکلات رفتاری، دیدگاههایی منفی نسبت به خود، ناسازگاری با همسالان و والدین هستند. البته همه کودکان طلاق دچار این مشکلات نمیشوند ولی تعداد بالایی از آنها با معضلاتی اینچنینی درگیر میشوند. در حقیقت یافتههای تحقیقاتی در این مورد دوپهلو است. از سویی اکثر کودکان طلاق مشکلات جدی که احتیاج به کمک حرفهای داشته باشند، ندارند و از طرف دیگر تعداد بسیاری از بچههای طلاق دچار مشکل میشوند. این کودکان احساس ناراحتی بیشتری میکنند و حتی چنین مشکلاتی تا پایان دوره نوجوانی با آنها همراه خواهد بود. طلاق حتی در دوران جوانی هم میتواند اثرات گذشته را زنده نگه دارد. برای مثال یادآوری دوری از پدر یا مادر تا 10سال بعد هم میتواند دردآور و غمناک باشد. از آنجایی که جوانی هم دورهای است که برای ایجاد روابط جدید با والدین به سختی میگذرد، میتواند برای این افراد ایجاد اشکال کند. سوال مهم این نیست که کودکان طلاق مشکلات بیشتری دارند یا نه، بلکه این است که چه چیزی باعث ایجاد تغییر بین کودکان معمولی و کودکان طلاق میشود؟
جواب این سوال فقدان والده مورد علاقه، مشکلات اقتصادی، استرس، تضادهای والدین و چیزهای دیگر است. یافتههای جدید، توجه ما را از اثرات طلاق به خاطرات تلخ و احساس درماندگی ناشی از طلاق بر کودکان جلب میکند. باید به این مطلب اشاره کرد که چگونه میتوان به کودکان طلاق از همان ابتدا کمک کرد تا خاطراتشان را از حالت تلخ و احساس درماندگی خارج کنند.
آیا فرزند طلاق افسرده میشود؟
همه کودکان در زمانهایی احساس غم و ناراحتی میکنند. توجه داشته باشید اگر وقفهای در فعالیت کودک ایجاد شود، میتواند اثرات افسردگی در آنها داشته باشد. طلاق والدین و از دست دادن یکی از آنها میتواند علت بروز افسردگی در کودکان باشد، البته تمام بچههای طلاق از افسردگی رنج نمیبرند.
والدین برای جلوگیری از صدمات روحی و حفظ روابط سالم چه کاری باید انجام دهند؟
اگر والدین آرامش خود را حفظ کنند و از نظر احساسی متعادل باشند، کودکان نیز احساس بهتری پیدا میکنند. والدین میتوانند برای جلوگیری از مشکلات روانی، ورزش کنند و غذای سالم بخورند، چون بهطور معمول ورزش میتواند استرس ناشی از طلاق را کاهش دهد و خوردن غذاهای سالم باعث احساس درونی بهتر میشود. بهتر است والدین ارتباطشان با دوستان خود را حفظ کنند، ممکن است با جدایی زن و مرد برخی از روابط خانوادگی قطع شود ولی دیدار با دوستان، ذهن والدین از محیط طلاق را آزاد میکند و باعث میشود بر این موضوع ناراحتکننده تمرکز نکنند. کار دیگری که به والدین کمک میکند، نوشتن احساسات افکار و خلقیاتشان است که میتواند تنش را آزاد کند و عصبانیت و ناراحتی را از بین میبرد. والدین میتوانند با دوستانشان در مورد تلخی عصبانیت خود صحبت کنند. والدین باید مراقب باشند تا احساسات منفی خود را با کودکان شریک نشوند. آنها میتوانند لبخند را وارد زندگی کنند و طنز و شوخطبعی را به خود و فرزندانشان هدیه دهند، این مساله باعث از بین بردن استرس میشود و در نهایت استفاده از راهنمایی مشاوران را فراموش نکنند.
عوامل مؤثر بر بزهکاری کودکان و نوجوانان
وجود ناهنجارهای اجتماعی متخصصان علوم اجتماعی را بر آن داشته تا کاوش های وسیعی را رد زمینه، علل وقوع بزه و جرم در جامعه انجام دهند.
نتایج این تحقیقات نشان دهند. این واقعیت است که عوامل متعددی در بزهکاری کودکان و نوجوانان دخالت دارد که به مواردی از آن اشاره می شود:
۱ـ تحول بهنجار و سازگاری اجتماعی
۲ـ عوامل اجتماعی
۳ـ عوامل بدنی و سرشتی
۴ـ اختلال تحول شخصیت
۵ـ عوامل اجتماعی ثانوی(جاوید صلاحی،علی،کودکان و نوجوانان بزهکار و ناسازگار).
تحول بهنجار و سازگاری اجتماعی
هنجارهای اجتماعی، شیوه های رفتاری معینی هستند که بر اساس ارزش های اجتماعی جامعه شکل می گیرند و با رعایت آن هاست که جامعه نظام پیدا می کنند. در اصطلاح جامعه شناسی هنجارها را « الگوی استاندارد شده رفتار وکردار» می گویند؛ این الگوها نشان دهنده رفتار ایده آل یا مطلوب افراد جامعه است. مقررات رسمی، قوانین، احکام فقهی و شرعی، آداب و رسوم، شیوه های قوی و نظایر آن از جمله هنجارهای جامعه به شمار می روند.
پاره ای از مهمترین هنجارهای اجتماعی را می توان به شرح زیر گروه بندی کرد:
۱ـ هنجارهای دینی، هنجارهای دینی معلول آموزش دینی هر جامعه مفروض است. برای مثال،فقه و شرع مقدس اسلام که از تعالین دینی اسلام سرچشمه گرفته است در طول قرن ها به وسیله مجتهدان و اندیشمندان دینی تنظیم و تدوین شده و تنها مرجع طوری در کارها و تنها مرجع داوری در کارها و مهمترین هنجارها در ایران است.
۲ـ هنجارهای رسمی؛ هنجارهای رسمی مشتمل بر قوانین تشکیلاتی، اداری و مالی کشور واحدها و مؤسسه های تابعه است. مانند قانون اساسی، قانون مدنی و قوانین حقوقی و جزائی
هنجارهای رسمی به وسیله نمایندگان مجلس وضع می شود و بخش اعظم کارهای اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی و اداری و سازمانی بر اساس آن انجام می گیرد و سازمان های قضایی و نیروی انتظامی برای نظارت بر اجرای آنها به وجود آمده اند.
۳ـ هنجارهای سنتی (غیر رسمی): هنجارهای سنتی هنجارهایی است که به وسیله فرد یا افراد وضع نشده، بلکه خود به خود و به صورت تدریجی از اقدامات روزمره زندگی سرچشمه گرفته و خاستگاهی جز کل جامعه ندارد. این هنجارها جزئی از فرهنگ عامه(فولکلور) است که آنها را با عنوان سنت ها، رسم ها و آداب و رسوم می شناسیم.
انواع کجروی های اجتماعی
کجروی های اجتماعی را می توان به انواع زیر تقسیم کرد:
۱ـ کجروی نخستین، کجروی نخستین، به انحرافی گفته می شود که فرد هنجار شکن هنوز«برچسپ» نخورد. و خود را منحرف نمی داند.
این گونه کجروی ها گاه و بیگاه پیش می آید، موقتی است، همیشه تکرار نمی شود و مردم هنوز به فرد خاطی برچسپ انحراف نداده اندو برای او احترام قایلند، مثل عبور از چراغ قرمز و…
۲ـ کجروی دومین؛ کجروی دومین بررفتار انحراف آمیزی گفته می شود که فرد متجاوز«برچسپ» خورده باشد و او نیز خود را«کجروی» بداند.
در واقع، اولیای امور بر او برچسب انحراف زده باشند و فرد نیز «پایگاه منحرف بودن» را پذیرفته باشد مثل آدم کشان حرفه ای و…
۳ـ کجروی فردی؛ شخصی که به تنهایی از هنجارهای اجتماعی منحرف شود و آن ها را نپذیرد و اجرا نکندف کجروی فردی نامیده می شود یک منحرف فردی، تنها از معیارها و مقررات مطلوب خودش پیروی می کند و به تنهایی دست به رفتار انحراف آمیز می زند.
۴ـ کجروی گروهی؛ گروهی از افراد که به صورت دسته جمعی، بر خلاف هنجارهای پذیرفته شده فرهنگی جامعه عمل می کنند،«کجروی گروهی» مرتکب می شوند.
کجروی گروهی معمولاً در داخل« خرده فرهنگ کجرو» جامعه انجام می گیرد. عمل دسته های تبهکار وغیره.
۵ـ کجروی آگاهانه؛ هر گاه فردی یا افرادی دانسته و از روی آگاهی و بر اساس نظام ارزشی ویژه خود به اعمالی بر خلاف ارزش ها و هنجارهای جامعه دست بزنند، چنین کجروی را آگاهانه نامند.
۶ـ کجروی ناآگاهانه؛ اگر رفتار ندانسته و از روی ناآگاهی از فردی سر زند که به هنجارهای جامعه منافات داشته باشد، کجروی ناآگاهانه رخ داده است. مثل ارتکاب خلاف از سوی دیوانگان و کودکان.
۷ـ کجروی طبیعی؛ هنجارهای اجتماعی و فرهنگی هیچ گاه به طور کامل و مو به مو مداعات نمی شوند و همواره مقداری انحراف از الگوی ایده آل فرهنگی وجود دارد که چنین انحرافی را«کجروی طبیعی» می گویند.
۸ ـ کجروی سازنده؛ چنانچه فرد یا گروهی با اطلاع و آگاهی کامل از ارزشها و هنجارهای جامعه خودی، ارزش ها و هنجارهای نو بیافریند یک برتر از قبلی باشد و جامعه را به سوی پیشرفت و تعالی سوق دهد، چنین اعترافی را «کجروی سازنده» می گویند؛ زیرا اگر جامعه ای هموار. الگوهای فرهنگی خود را مو به مو اجرا می کرد، فرهنگ و تمدن بشری ایستا می ماند. کجروی سازنده یا مثبت ممکن است در تمام جنبه های زندگی اجتماعی اعم از سیاسی، نظامی، فرهنگی، دینی، اقتصادی و… پدید آیند. مثل مقدسان در نظام ارزشهای دینی، قهرمانان در نظام جنگی، رهبران در نظام سیاسی، هنرمندان در نظام هندی و… تنبیه بدنی مجرمان ،کتک زدن در بعضی از مجرمان بی اثر است و عده دیگری خشمگین یا ناراحت می کند، بعضی اوقات درد و ناراحتی ناشی از کتک خوردن کودک را می ترساند. غالباً ممکن است او را برای مدت کوتاهی وام کند ولی خیلی به ندرت او در باره خود و جهان اطرافش داناتر و عاقل تر می کند. شخص خلاف کار باید با عواقب اعمال طبیعی خود رو به رو شود و بداند که مسئول زندگی خویش است ولی برای دست یابی به این نتایج نه این گونه تهدیدها مؤثر است و نه تنبیه بدنی.
گاهی اوقات مجازات حتی جرم را استوارتر می کند. مجازات می تواند یک اثر روانی قطعی روی کودکی که فکر می کند باید تنبیه شود، داشته باشد. بنابراین او باید حق آن را نیز ادا کند یه به عبارت دیگر در مقام تلافی آن بر آید.
«ژان ژاک روسو» فیلسوف قرن هیجدم چنین می نویسد: «…. به تدریج که من پی در پی کتک می خوردم اثر آن در دفعات بعدی در من کمتر و کمتر می شد و در آخر چنین به نظر می رسید که تنبیه ها، کیفری را برای دزدهای من است. ودر واقع به من قدرت می داد که به کار خودم یعنی دزدی ادامه بدهم و به جای این که به گذشته کنم و به تنبیه های خود بیندیشم، به آینده نگاه می کردم و منتظر انتقام بودم. زیرا کتک خوردن من مانند یک شخص پست و زدل مرا بیشتر به این کارها وا می داشت و در واقع حکم تلفیقی را داشت. که به من می گفت من هم یکی از افراد خلاف کارم، من پی بردم که دزدی و کتک خوردن متعلق به یکدیگرند و من با اتکا به این مسئله با وجدانی آسوده تر از قبل شروع به دزدی می کردم و با خود چنین می گفتم:
« خیلی خوب»، چه خواهد شد؟ کتک خواهم خورد؟هیچ اشکالی ندارد. این چیزی است که من برای آن ساخته شده ام. تحقیقات به ما نشان می دهد که مسئله اعمال بزهکارانه یا بزهکاری فقط در سطح نوجوانی صورت نمی پذیرد، بلکه بعدها نیز ادامه پیدا می کند. اگر وضع به ترتیبی بود که اعمال ضد اجتماعی تا سن۱۸ سالگی ادامه می یافت و از آن پس افراد، از حوزه و قلمرو اعمال بزهکارانه کاملاً دور می شدند، شاید ضرورتی نداشت که این همه کشش و تلاش در راه رفع بزهکاری به عمل آید و برای درمان و پیشگیری آن وقت صرف شود.
ولی متأسفانه وضع به این ترتیب نیست و ضروری است که اقدامات جدی و عمیقی برای کشف افراد بزهکار صورت گیرد و قبل از اینکه اعمال بزهکارانه صورت گیرد، اقدمات لازم انجام شود.مهمترین این اقدامات پیشگیری است.
پیشگیری باید به ترتیبی در یک جامعه اعمال شود که به تدریج تغییر است عمیق و قابل توجهی ملی چند نسل در جامعه بوجود آید و از میزان بزهکاری کاسته شود. در زمینه پیشگیری باید مسائل به صورت نظام دار بررسی شود، پس در ابتدای علل اجتماعی، بعد عوامل بدنی ـ سرشتی سپس اختلافات مربوطه به تحول شخصیت در آخر عوامل اجتماعی ثانوی را مورد بحث قرار می دهیم.
عوامل اجتماعی
تردی نیست که تحول طبیعی افراد، موقعی امکان پذیر است که آنان در شرایط اجتماعی سالم و مناسبی قرار گرفته باشند. اگر این شرایط در جامعه ای وجود نداشته باشد، بی شک افرادی در جامعه پیدا می شوند و تحول می یابند که از هنجارها دور هستند و بین آنها گروهی پیدا خواهد شد که به اعمال غیر اجتماعی یا غیر اخلاقی دست خواهند زد.
برای روشن شدن موضوع به چند نکته اشاره می شود:
ـ رابطه عاطفی بین مادر و کودک در طول رشد فوق العاده حائز اهمیت است. بنابراین در یک اجتماع باشد شرایط اقتصادی به نحوی باشد که مادران مراقب و شاهدپدرش و تربیت کودکان خود باشند، اگر در جامعه ای مادران در وضعی قرار گیرند که مرتباً دور از کودکانشان باشد و بر اثر اشتغال به کار نتواند مراقبت های لازم را از کودکان خود به عمل آورند، آن رابطه احساسی و هیجانی که ایجاد ایمنی می کند و از بروز رفتار اختلال آمیز جلوگیری می کند، حاصل نمی شود. سپس به جای سپردن کودکان به دیگران یا سازمان هایی مانند شیرخوار گاه، پرورشگاه یا مهد کودک و… باید امکاناتی به مادران داده شود تا شخصاً به پرورش بچه های سنین پایین همت گمارند.
لزوم استفاده از تعطیلات یا مرخصی سالانه برای مادران، که این موضوع در رابطه با ریتم بارداری است. ریتم بارداری باید به ترتیبی باشد که امکان رسیدگی به وضع کودکان وجود داشته باشد. اگر در خانواده ای در فاصله ۵ سال پنج بچه یا بیشتر بوجود آید، امکان ندارد که مادر بتواند آنها را در شرایط سالم و صحیح پرورش دهد.
مهیا کردن شرایط مناسب برای سکونت، یک نوع مسئولیت اجتماعی است که برای افراد جامعه، شرایط مناسب به وجود آید تا درخانه هایی زندگی کنند که شرایط بهداشتی در آن ها رعایت شده باشد، مثلاً خانه ها به اندازه کافی از هم دور باشد. در محله هایی که تراکم جمعیت زیاد است فشار خارق العاده ای به کودکی و مادر و پدر می آید بدین معنی که صدای بلند کودک مزاحم همسایه ها می شود و پدر و مادر مجبورند که از ایجاد سر و صدا جلوگیری کنند. با این وضع نه تنها یک حالت اختلال آمیز در خانواده به وجود می آید، بلکه حالت گریزی از خانه برای پدر و مادر فرزندان، به خصوص وقتی فرزندان به حد نوجوانی می رسندف ایجاد می شود.
عوامل سرشتی
پسیکوپات(روان دردمندی) کسی است که با شرایط صحیح خود سازش ندارد وقتی با پسیکو پاتی سرشتی سر و کار دارین باید از اوژنیسم(بهتر شناختن نژاد و نسل های آینده)، صحبت کنیم. آیا مانع از به انجام رسیدن ازدواج افراد روان دردمند شویم و این افراد را مجبور کنیم که از چنین اقدامی خودداری کنند و یا اینکه آن ها را عقیم کنیم؟ باید دانست این اقدمات با مسائل روانی، حقوقی، اخلاقی، اجتماعی و… مواجه می شوند و در هیچ جای دنیا نتوانسته اند مسأله اوژنیسم را کاملاً عملی سازند.
مکتب اروپایی،پسیکوپاتی را سرشتی می داند ولی در مقابل مکتب آمریکایی لور تا بندر عقیده دارد که پسیکوپاتی بر اثر عوامل اجتماعی به خصوص قبل از سن ۵ سالگی به وجود می آید. در صورت اخیر با تغییر شرایط کودکان می توانیم از بروز و توسعه اختلالات جلوگیری به عمل آوریم. در حالی که در پسیکوپاتی سرشتی کار مهمی که به عنوان پیشگیری انجام می شود، با تظاهرات پسیکوپاتی مبارزه می شود.
در مورد نارسایان عقلی همبستگی قابل قبولی نمی توان بین بزهکاری و نارسایی عقلی قائل شد. البته به نظر برت و دیگران همبستگی بین بزهکاری و نارسایی عقلی قوی است. اما درمطالعات بعدی مانند مطالعات اکسند و چاسل این همبستگی ناچیز است. عده ای از نارسایان عقلی که در درجه کودنی قرار دارند به علت اینکه نمی توانند از اجتماع بهره مند شوند و تعلیمات کافی بینند، دچار احساس کهتری می شود و به پرخاشگری و بزهکاری می پردازد. به همین سبب باید شرایط تعلیمی و حرفه ای خاص بوجود آید و مدارس و کلاسهای مخصوص برای این افراد دایر شود تا در چهارچوب مدرسه و با مربی و روش مخصوص به نتایجی نائل آیند.
همراه با این آموزش ساده کودن ها را می توان به سطح فعالیت های ساده ای کشاند تا در آن احساس ایمنی بوجود آید. این افراد تا پایان زندگی نیازمند حمایت جامعه اند. در بسیاری از کشورها با تبعیض قوانین خاصی سازمان های مختلف کار یعنی کارگاه همان کارخانه ها و موسسات دیگر را مولف می سازند که نیروی انسانی مورد نیاز خود را برای فعالیت های معینی از افراد بر اثر بی کاری سربار اجتماع و عامل تخریب نشوند. در مورد نقیضه های عضوی باید تمامی شرایط را به کار بست تا این افراد بتوانند خود را با محیط زندگی تطبیق دهند.
عوامل اجتماعی ثانوی:
مسائلی مانند تاثیر رادیو، تلویزیون، سینما، ماهواره، رمان های پلیس و مشروبات الکی از عوامل اجتماعی ثانوی به حساب می آیند.
گاهی اوقات این وسائل نه تنها به کودک و نوجوان چیزی نمی آموزند بلکه وقت و انرژی مورد نیاز آن ها را تلف می کنند و افراد در برابر این محرک ها به صورت فعل پذیر در می آیند بدون آن که فعالیت ذهنی داشته باشند، حال آن که کودکان و نوجوانان باید از طریق فعالیت همه جانبه و پرورش دهنده ارگانیزم خویش تحویل یابند. نکته مهم این که دستگاه هایی مانند ماهواره و … صحنه هایی ایجاد می کنند که دیدن آن ها در نوجوانان انگیزه هایی را بر می انگیزند که ممکن است به ایجاد واکنش های ضد اجتماعی، غیر اجتماعی و غیر اخلاقی منتهی شوند.
بعضی کتب و مجلات زیر از راه تصاویر یا نوشته ها با اشاعه این بدآموزی ها کمک می کنند و پایه تقلید کورکورانه کودکان و نوجوانان قرار می گیرند.
اقداماتی که می توان درباره پیشگیری از عواقب آن ها به عمل آورد:
– میزان ساعات استفاده از این رسانه ها کاهش یابد.
– فیلم ها و همچنین کتب با وضع روانی کودکان و نوجوانان گزینش شود.
-محدودیت سنی برای استفاده از کتب و رسانه ها ایجاد شود.
– والدین باید کودکان و نوجوانان را برای استفاده از برنامه ها و فیلم های خوب و مطالعه کتب تربیت کنند.
– در مورد استفاده از مشروبات الکلی نیز باید گفت که جنبه های اخلاقی و پرورش و بهداشتی باید در خانواده ها منسوخ شوند تا نوجوانان خود را به مضرات آن پی برده و از آن دوری کنند. (گروه جامع شناسی سایت تبیان زنجان،عوامل موثر بر بزهکاری نوجوان).